Hoe vijf maten in Bakhuizen van een wrak met potentie een topskûtsje maken.

Vier Starumers en een Bakhúster varen 2025  met een topskûtsje in de IFKS. 
Ze besteden elk vrij uur aan het raceklaar maken van De Vrouwe Jantje, 

een megaproject. ,,Soms ferflokst alles, soms genietsje we.”   

In de loods in Bakhuizen zijn honderd lege kratten opgestapeld. 

Jilles Bandstra  en zijn vier maten houden bij hoeveel ze drinken

tijdens de totale renovatie van hun skûtsje.

Het schip ligt hier nog zonder pretenties. 

Wat heet, het als De Vrouwe Jantje gedoopte skûtsje,

in de volksmond ook wel De Raket, ziet er niet uit. 

Het is een kale, ijzeren bak van dik 20 meter.

Als het schip komend voorjaar helemaal klaar is, inclusief roef,

versierselen en raampjes, 

dan staan er vermoedelijk tweehonderd kratten in de werkplaats. 

,,Mar we drinke net alles sels op hear”, zegt Jilles’ maat en bemanningslid Willem Atsma . 

,,Der komme ek faak even minsken lâns. Dan witst wol hoe’t it giet.”

Ze hebben al ongelooflijk veel aan het schip gedaan. 

,,Soms sjochst troch de beammen it bosk net mear”, 

verzucht Willem. ,,Dan stiest mar te prakkesearjen 

oer wat de bêste oanpak is. Mar oare kearen dogge we yn in 

pear oeren in hiel soad.” Jilles knikt. ,,Soms ferflokst alles, soms genietsje we.”

Ze doen het niet voor niks. Dit is, zeggen ze, een potentieel topschip.

Ja, het is een gok, want de Vrouwe Jantje uit 1914 is nooit 

een wedstrijdschip geweest. Maar alles klopt: de holte, de breedte, 

de tonnage, de verhoudingen. Daar word je gewoon blij van, zegt Jilles.

,,En sjochris nei de kont. Perfekte rondingen, perfekt streamline. 

Dat betsjut dat it skip it wetter maklik loslit.”

De vijf kartrekkers van het megaproject, want dat is het, 

zijn nu nog bemanningsleden op de Lonneke in de B-klasse. 

Met dat schip varen is leuk (ze staan na drie wedstrijden  in het klassement), 

maar met het nieuwe schip is volgend jaar in sportief opzicht veel meer mogelijk. 

Daarvan zijn ze overtuigd. ,,De Lonneke is in jojo”, weet Willem. 

,,Us nije skûtsje is aanst folle stabiler.”

Ze hebben ieder 20.000 euro neergelegd om De Vrouwe Jantje te bemachtigen, 

te restaureren en wedstrijdvaardig te maken. Een ton dus. 

De vele, vele onbetaalde werkuren op elke vrije avond en in welk vrij 

weekend tellen ze niet mee in de kosten. In januari zijn ze begonnen, 

in april 2025 kan het schip te water. Hopen ze.

Dat de mannen zo vaak bezig zijn met het schip geeft achter de eigen 

voordeur weleens wat frictie. 

,,Mar ach, de froulju witte no yn alle gefallen wêr’t wy binne”, 

zegt een grijnzende Joop Boltjes .

Toegegeven, vertelt Willem, toen Jilles hem het door en door verrotte casco 

van dit schip  voor het eerst liet zien, zei hij: ,,Wat moatte we mei dit wrak.”

Maar Jilles bleef enthousiast. 

,,En ik ha de mannen úteinlik sa gek krigen om hjir mei my yn te stappen.” 

Franke, broertje van Willem, lacht. ,,Ja, as we net in bytsje gek wienen, hiene we dit net dien.”

Het skûtsje, een van de drie die in Rohel (Achtkarspelen) zijn gebouwd, 

lag ooit als woonboot in de Amsterdamse Keizersgracht. 

Nou ja, eigenlijk was het een woonkrot. 

Het lekte aan alle kanten, het zag er niet uit, een leek zou denken: 

weg ermee, op naar de sloop. ,,Der wenne in âld baaske op”, vertelt Jilles. 

,,Hy moat altyd wiete fuotten hân hawwe.”

Het was een andere schipper, Jelle Los, die het schip aanvankelijk kocht. 

Maar na het faillissement van diens werf in 2017 kwam 

er beslag te liggen op dit skûtsje. 

Het belandde bij ondernemer Catrinus Sandstra in Bolsward.

Die vroeg volgens Jilles eerst veel te veel geld, 

maar was uiteindelijk bereid om het voor ,,in prikkie” aan hem te verkopen. 

En de vrouw die beslag op het schip had laten leggen, deed ook niet moeilijk. 

,,Allinnich dêrtroch koene wy it keapje, oars hie it fiersten te djoer west.”

De vijf maten krijgen veel hulp van vrienden en bekenden. 

Van bedrijven krijgen ze materialen voor niks, of met fikse korting. 

,,Elkenien gunt it ús”, zegt Franke. ,,It projekt levert ús in soad goodwill op.”

Het helpt dat Hidde Mous  en Willem scheepsbouwers zijn van professie. 

Ze hebben verstand van zaken. Franke is weg- en waterbouwer. 

Jilles is kapitein op zee. Joop (de enige uit Bakhuizen) schildert voor de kost. 

Ze vullen elkaar met hun kennis en kunde perfect aan.